Nerka
Rak nerki to rodzaj nowotworu złośliwego, który najczęściej rozwija się w nefronach — podstawowych strukturach nerki odpowiedzialnych za oczyszczanie krwi z produktów metabolicznych. Ten typ raka występuje o połowę częściej wśród mężczyzn niż kobiet. Zazwyczaj rozwija się u dorosłych, w szczególności pomiędzy 50. a 70. rokiem życia, choć bywa diagnozowany również u dzieci, nawet w wieku 6 miesięcy.
Nowotwory złośliwe nerki dzielą się na pierwotne oraz wtórne, a najczęściej występuje rak nerkowokomórkowy, który stanowi około 90% wszystkich zachorowań. Wyróżnia się dwa główne podtypy, które wiążą się z odmiennym przebiegiem klinicznym oraz różną wrażliwością na leczenie: raki jasnokomórkowe (80% raków nerki u dorosłych) oraz raki niejasnokomórkowe (ok. 20%).
Rak nerki zazwyczaj rozwija się sporadycznie i na początku nie daje żadnych objawów. Wraz z powiększaniem się guza pojawiają się wyczuwalny guz w okolicy nerki, ból pleców oraz obecność krwi w moczu. Choroba uogólniona daje przerzuty do płuc, węzłów chłonnych i kości, rzadziej do wątroby lub mózgu.
Wybierz interesujący Cię dział, aby dowiedzieć się więcej:
Epidemiologia
Rak nerki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych diagnozowanych każdego roku w Polsce. W wartościach bezwzględnych oznacza to, że co roku rozpoznaje się ok. 5 tys. nowych zachorowań. Większość z nich dotyczy dorosłych, częściej — mężczyzn niż kobiet, a szczyt zachorowań przypada między 60. a 70. rokiem życia.
Etiologia i czynniki ryzyka
Czynniki ryzyka rozwoju raka nerki obejmują zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Do najważniejszych należą palenie papierosów oraz otyłość. Wyższe ryzyko zachorowania jest obserwowane u osób z przewlekłymi chorobami nerek, takimi jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. Dodatkowo, wpływ mogą mieć narażenie zawodowe oraz predyspozycje genetyczne.
Metody zapobiegania
Nie ma jasno sprecyzowanej profilaktyki raka nerki. Najważniejsze są edukacja zdrowotna oraz zdrowy, aktywny tryb życia. Kluczowe są tu zaprzestanie palenia papierosów i utrzymanie zdrowej masy ciała. Dodatkowo, zaleca się unikanie ekspozycji na substancje toksyczne, a w grupach podwyższonego ryzyka — regularne badania lekarskie.
Objawy raka nerki
Tradycyjnie opisywany zestaw objawów raka nerki: wyczuwalny guz w okolicy nerki, ból w okolicy lędźwiowej czy obecność krwi w moczu, co może być zauważalne jako zmiana koloru moczu na ciemnoczerwony lub brązowy, świadczy o zaawansowanym stadium choroby. Obecnie jest on coraz rzadziej spotykany, bo coraz częściej choroba wykrywana jest przypadkowo, gdy objawy łagodne lub wcale nie występują.
Diagnostyka
Wczesne wykrycie raka nerki jest kluczowe dla skutecznego leczenia, dlatego kluczowe są regularne badania — wywiad lekarski, badania fizykalne, laboratoryjne i obrazowe. W przypadku podejrzenia raka nerki, często przeprowadza się także biopsję, czyli pobranie fragmentu tkanki guza w celu potwierdzenia diagnozy.
Leczenie
Podstawą leczenia raka nerki jest operacja — usunięcie guza lub całej nerki. W wybranych
sytuacjach możliwe jest zastosowanie również innych metod terapeutycznych — radioterapii
lub leczenia systemowego. Wybór sposobu leczenia zależy od indywidualnych uwarunkowań
pacjenta, a decyzję podejmuje zespół specjalistów, który dobiera najskuteczniejszą terapię?
w danym przypadku.
Postępowanie po leczeniu i rehabilitacji
Leczenie raka nerki nie kończy się̨ na jego radykalnym usunięciu. Choć po operacji pacjenci stosunkowo szybko odzyskują pełną sprawność fizyczną, to konieczne jest właściwe monitorowanie stanu zdrowia pacjenta oraz wczesne wykrycie ewentualnych nawrotów. Poza badaniami obrazowymi, ważnym elementem jest kontrolowanie funkcji nerek. Zmiany w stylu życia, w tym zdrowa dieta i aktywność fizyczna, oraz wsparcie psychologiczne pozwalają na szybki i pełny powrót do zdrowia.
Pamiętaj, że każdy przypadek zdrowotny wymaga indywidualnej oceny
Informacje zawarte w Kompendium mają charakter ogólny i nie stanowią profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny — w razie wątpliwości, pytań lub potrzeby uzyskania szczegółowych wyjaśnień, skonsultuj się z lekarzem prowadzącym. To on najlepiej zna Twoją sytuację i pomoże dobrać rozwiązania odpowiednie dla Ciebie.
W przypadku dodatkowych pytań należy zwrócić się do lekarza. Porad i wsparcia udzielają też organizacje działające na rzecz pacjentów.