Płuco

Rak płuca to nowotwór pochodzący z komórek nabłonkowych wyściełających drogi oddechowe. Wyróżnia się tu dwie główne grupy: niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP), który stanowi około 85% zachorowań, oraz drobnokomórkowy rak płuca (DRP) — 13% zachorowań. Podział ten wynika z różnic w ich biologii, leczeniu i rokowaniu. We wczesnej fazie choroba nie daje żadnych objawów, następnie dochodzi do naciekania okolic śródpiersia, zajęcia węzłów chłonnych i przerzutów, m.in. do wątroby mózgu czy szpiku kostnego.
To najczęściej występujący nowotwór złośliwy w Polsce, a także jeden z najgorzej rokujących. Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwoju choroby jest narażenie na substancje rakotwórcze, w szczególności zawarte w dymie tytoniowym. W ostatnich latach współczynniki zachorowalności utrzymują się na stałym poziomie, jednak systematycznie wzrasta liczba zachorowań wśród kobiet przy jednoczesnym jej spadku wśród mężczyzn.

Rak płuca ¬– lokalizacja anatomiczna

Wybierz interesujący Cię dział, aby dowiedzieć się więcej:

Epidemiologia

Rak płuca od ponad dwóch dekad zajmuje miejsce w pierwszej trójce najczęściej rozpoznawanych nowotworów w Polsce. W tym okresie liczby nowodiagnozowanych zachorowań utrzymywały się na w miarę stałym poziomie, choć zmianie ulegał udział płci z systematycznym wzrostem odsetka diagnozowanych kobiet.
 

Etiologia i czynniki ryzyka

Najbardziej znanym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuca jest palenie tytoniu. Czynne palenie jest odpowiedzialne za 90% przypadków niedrobnokomórkowego raka płuca i 97% drobnokomórkowego raka płuca. Im dłuższy czas palenia i większa liczba wypalanych papierosów, tym wyższe ryzyko zgonu z powodu choroby.
 

Czynniki ryzyka rozwoju raka płuca

Metody zapobiegania

Kluczowe w zapobieganiu rakowi płuca jest niepalenie tytoniu. dlatego działania podejmowane w ramach profilaktyki wczesnej i pierwotnej obejmują przede wszystkim działania legislacyjne i edukacyjne mające na celu zmniejszenie liczby osób, które zaczną palić, a także wspieranie chorych w rzuceniu nałogu. Osoby o szczególnie wysokim ryzyku zachorowania mogą skorzystać z profilaktyki wtórnej, która pozwala na wcześniejsze wykrycie choroby (zanim zacznie ona dawać objawy) i szybsze wdrożenie leczenia, co znacznie poprawia rokowanie.

Objawy raka płuc

Objawy w raku płuca zazwyczaj pojawiają się późno, a pierwsze są najczęściej niecharakterystyczne i bywają mylone z zakażeniem dróg oddechowych. Dlatego niezwykle ważne jest zachowanie czujności w sytuacji przewlekłego kaszlu, krwioplucia czy długotrwale utrzymujących się lub nawracających infekcji, w szczególności w przypadku osób należących do grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca.

Diagnostyka

Diagnostykę w przypadku podejrzeniu raka płuca przebiega dwuetapowo. Pierwszy etap ma na celu potwierdzenie obecności nowotworu, natomiast drugi — ocenę stopnia jego zaawansowania, co jest niezbędne do zaplanowania odpowiedniego leczenia. Kluczową rolę w tym procesie odgrywają badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa, oraz badania patomorfologiczne materiału uzyskanego w trakcie biopsji, które pozwalają określić typ nowotworu i jego cechy biologiczne.

Leczenie

Leczenie chorych na raka płuca dzieli się na trzy kategorie:

  • leczenie o założeniu radykalnym, czyli dające szansę na całkowite wyleczenie pacjenta,
  • leczenie o założeniu paliatywnym (chemioterapię i/lub radioterapię), która ma na celu wydłużenie przeżycia, jednakże bez szansy na wyleczenie,
  • leczenie objawowe, którego głównym celem jest poprawa jakości życia (tj. zmniejszenie dolegliwości bólowych, duszności itd.).

Podstawą leczenia we wszystkich przypadkach jest terapia skojarzona, czyli łączne stosowanie technik chirurgii, chemioterapii i radioterapii.

Postępowanie po leczeniu

Postępowanie po zakończonym leczeniu raka płuca powinno uwzględniać typ nowotworu, zastosowane leczenie oraz potrzeby pacjenta. U chorych leczonych z założeniem radykalnym ma ono na celu wczesne wykrycie nawrotu choroby i leczenie powikłań, a u leczonych paliatywnie powinno być indywidualnie dobrane od pacjenta. Powinno ono również obejmować: poradnictwo antynikotynowe, psychologiczne i leczenie przeciwdepresyjnego u chorych, którzy go wymagają.
 

Postępowanie po leczeniu raka płuca obejmuje: regularne wizyty lekarskie, poradnictwo antynikotynowe, rehabilitację i fizjoterapię.

Pamiętaj, że każdy przypadek zdrowotny wymaga indywidualnej oceny

Informacje zawarte w Kompendium mają charakter ogólny i nie stanowią profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny — w razie wątpliwości, pytań lub potrzeby uzyskania szczegółowych wyjaśnień, skonsultuj się z lekarzem prowadzącym. To on najlepiej zna Twoją sytuację i pomoże dobrać rozwiązania odpowiednie dla Ciebie.

W przypadku dodatkowych pytań należy zwrócić się do lekarza. Porad i wsparcia udzielają też organizacje działające na rzecz pacjentów.