Jakie są rodzaje badań klinicznych?
Data aktualizacji: 2025-05-26
W zależności od celu badania klinicznego możemy podzielić je na:
- komercyjne,
- niekomercyjne.
Dane z komercyjnych badań klinicznych wykorzystywane są do uzyskania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego lub wyrobu medycznego, dokonania zmian w istniejącym pozwoleniu lub w celach marketingowych. Ten rodzaj badań prowadzony jest najczęściej przez firmy farmaceutyczne i biotechnologiczne.
Celem niekomercyjnych badań klinicznych jest natomiast poszerzanie wiedzy i rozwój praktyki klinicznej. Nie służą one osiąganiu zysku, ale koncentrują się głównie na analizie skuteczności i określeniu bezpieczeństwa stosowania leków będących już na rynku. Niekomercyjne badania kliniczne planowane są przeważnie w kluczowych dziedzinach terapeutycznych, ale dotyczą także chorób rzadkich, gdzie poszukiwane są nowe metody leczenia. Prowadzone są one przede wszystkim przez uczelnie wyższe, instytuty badawcze, stowarzyszenia i fundacje.
Często efektem prowadzenia niekomercyjnych badań klinicznych jest poprawa standardów leczenia i wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań dla istotnych społecznie problemów zdrowotnych. Dlatego są one tak istotne dla systemu ochrony zdrowia. Zarówno komercyjne jak i niekomercyjne badania kliniczne mogą być realizowane w postaci projektów jedno- lub wieloośrodkowych, krajowych oraz międzynarodowych, a decyzja w tym zakresie zależy między innymi od choroby lub fazy badania. Grupa badana w obu typach badań musi zostać odpowiednio dobrana i może składać się z kilkunastu pacjentów lub obejmować większą część populacji. W każdym przypadku badanie musi obejmować grupę kontrolną i grupę leczoną badanym produktem leczniczym/ wyrobem medycznym.
Wymagania co do jakości uzyskiwanych danych klinicznych są takie same dla badań komercyjnych i niekomercyjnych, dlatego ich dokumentacja i procedury są podobne , w tym oba podlegają inspekcji i nadzorowi URPL.