Profilaktyka
Żyć zdrowo i świadomie – ale jak? W tej sekcji dowiesz się, jak praktycznie wdrożyć profilaktykę w swoim codziennym życiu oraz gdzie, kiedy i jak zapisać się na badania przesiewowe.
Przejdź do artykułu
-
Upewnij się, że jesteś zdrowy, że jesteś zdrowa!
-
Regularne badania to prosty sposób, by upewnić się, że wszystko jest w porządku. W razie potrzeby – pozwalają wcześnie wykryć chorobę i skutecznie działać. Zobacz, jakie badania Ci przysługują i gdzie możesz je zrobić bezpłatnie.
- Przejdź do wyszukiwarki
Ta sekcja to kompleksowy przewodnik po profilaktyce chorób nowotworowych.
Dowiesz się, jak dzięki prostym, popartych badaniami naukowymi zasadom możesz znacząco obniżyć ryzyko zachorowania. Poznasz zarówno działania prewencyjne, które warto wprowadzić już dziś (profilaktyka pierwotna), jak i sposoby na wczesne wykrycie zmian nowotworowych (profilaktyka wtórna), obejmujące bezpłatne programy badań przesiewowych w Polsce: mammografię, cytologię oraz kolonoskopię.
Przybliżymy Ci najnowsze rekomendacje Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem – 12 zasad, które każdy może wdrożyć w codziennym życiu, aby chronić siebie i bliskich. Dowiesz się, jak dbać o zdrową dietę, aktywność fizyczną, unikać szkodliwych substancji (np. dymu tytoniowego czy nadmiernego promieniowania UV) oraz kiedy warto skonsultować się z lekarzem w związku z obciążeniem genetycznym.
Oddzielną część poświęciliśmy profilaktyce nowotworów skóry – poznasz zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organization – WHO) dotyczące ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym oraz zasady samobadania znamion wg reguły ABCDE. Przedstawimy również kwestie związane z ubezpieczeniem – dowiesz się, dlaczego warto pomyśleć o polisie przed ewentualną diagnozą i jakie formy wsparcia finansowego mogą Ci przysługiwać w razie potrzeby.
Oto często zadawane pytania i odpowiedzi
Profilaktyka i uważne dbanie o zdrowie to fundament długiego i pełnego energii życia. Wiedza pozwala podejmować świadome decyzje – od codziennych nawyków po wybór badań przesiewowych. Gdy tylko pojawią się pytania lub wątpliwości, warto skonsultować się z lekarzem POZ oraz sięgnąć po rzetelne informacje zgromadzone na tym portalu.
-
Treść
Tak! Aż 90–95% nowotworów złośliwych ma związek ze stylem życia. To oznacza, że nasze codzienne decyzje – dotyczące diety, ruchu, unikania używek czy badań profilaktycznych – mogą znacząco obniżyć ryzyko zachorowania.
-
Treść
Bezpłatne badania przesiewowe w Polsce to: mammografia (dla kobiet 45–74 lat), cytologia (dla kobiet 25–64 lat) i kolonoskopia (dla kobiet i mężczyzn 50–65 lat). Nie wymagają skierowania, są bezpieczne i pozwalają wykryć zmiany nowotworowe we wczesnym stadium.
-
Treść
Standardowo cytologię wykonuje się co 3 lata. Jeśli jednak masz zwiększone ryzyko (np. zakażenie HPV, HIV, leki immunosupresyjne), lekarz może zalecić badanie co 12 miesięcy.
-
Treść
ABCDE to skrót pomagający rozpoznać niepokojące znamiona: A – asymetria, B – brzegi nieregularne, C – kolor nierównomierny, D – duża średnica, E – ewolucja (zmiany w czasie). Samobadanie raz w miesiącu to ważna forma profilaktyki czerniaka.
-
Treść
Promieniowanie UV uszkadza DNA komórek skóry, co może prowadzić do nowotworów, w tym czerniaka. Najlepsza ochrona to: unikanie słońca w godz. 10–16, noszenie kapelusza i okularów UV, filtry przeciwsłoneczne i rezygnacja z solarium.
-
Treść
To zestaw 12 zaleceń opracowanych na podstawie badań naukowych, m.in.: nie pal, ogranicz alkohol, ruszaj się codziennie, chroń się przed słońcem, zaszczep dzieci przeciw WZW B i HPV. Przestrzeganie zasad Kodeksu może zapobiec nawet połowie przypadków raka w Europie.
-
Treść
Długotrwały stres obniża odporność i może sprzyjać rozwojowi chorób, w tym nowotworów. Pomocne są techniki relaksacyjne, aktywność fizyczna, sen oraz rozmowa z bliskimi lub specjalistą.
-
Treść
Tak – choć NFZ pokrywa większość kosztów leczenia, dodatkowe ubezpieczenie może zapewnić wsparcie finansowe i poczucie bezpieczeństwa. Warto wziąć pod uwagę to, że nie można wykupić polisy po diagnozie nowotworu.
-
Treść
Nie – kampania jest skierowana do wszystkich, bez względu na wiek. Promuje zdrowy styl życia, edukuje w zakresie profilaktyki nowotworowej i pokazuje, że o zdrowie warto dbać od najmłodszych lat.
-
Treść
Rak jelita grubego przez długi czas może nie dawać objawów. Kolonoskopia pozwala wykryć zmiany przednowotworowe, które można całkowicie usunąć. Dzięki temu można zapobiec chorobie, zanim się rozwinie. Ale przede wszystkim – ważne jest regularne upewnianie się, że jesteśmy zdrowi.
Wyszukiwarka placówek NFZ
Skorzystaj z wyszukiwarki świadczeniodawców NFZ, aby znaleźć placówki, w których możesz rozpocząć lub kontynuować leczenie. Sprawdź listę poradni, szpitali i innych miejsc, gdzie każdy pacjent może otrzymać pomoc medyczną w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.