Postępowanie po leczeniu i rehabilitacja

Zakończenie leczenia nowotworu nerki to ważny moment, ale nie oznacza końca troski o zdrowie. Właśnie wtedy zaczyna się kolejny, bardzo istotny etap – regularna kontrola i opieka. 

Dzięki systematycznym badaniom można wcześnie wykryć ewentualne nawroty choroby lub inne problemy zdrowotne, takie jak osłabienie funkcji nerek. Ten artykuł wyjaśnia, dlaczego obserwacja po leczeniu jest tak ważna, jak często należy wykonywać badania, z jakimi powikłaniami trzeba się liczyć i gdzie szukać wsparcia po chorobie.

Dlaczego kontrolne badania po leczeniu raka nerki są tak ważne?

Choć badania po nefrektomii są niezwykle istotne, to nie istnieje jeden jednolity schemat obserwacji i badań kontrolnych. Podejście powinno być spersonalizowane, oparte na ryzyku nawrotu, a jego podstawą są badania obrazowe. Najczęściej wykorzystywaną metodą jest tomografia komputerowa (TK). W rzadszych przypadkach wykonywana jest ultrasonografia (USG). Inne badania nie są rutynowo zalecane. U chorych z grupy niskiego ryzyka decyzje dotyczące badań kontrolnych powinny uwzględniać spodziewane korzyści oraz narażenie na promieniowanie jonizujące. Z kolei u chorych z grup średniego lub wysokiego ryzyka — ryzyko wystąpienia przerzutów do narządów odległych. Dlatego też w tej grupie pacjentów większe znaczenie mają badania TK klatki piersiowej, brzucha i miednicy. 

Harmonogram obserwacji chorych na raka nerki po zakończeniu leczenia chirurgicznego

Problemy zdrowotne po usunięciu nerki – jak ich unikać?

Po radykalnym leczeniu chirurgicznym wczesnych postaci raka nerki pacjenci stosunkowo szybko odzyskują pełną sprawność fizyczną i zawodową. Jednak, w wyniku choroby i jej leczenia może dość do powikłań, w szczególności do zaburzenia funkcji nerek. Po usunięciu jednej nerki druga nerka mogą zostać nadmiernie obciążona, a u niektórych pacjentów może dojść do rozwoju niewydolności nerek, zwłaszcza jeśli występują dodatkowe czynniki ryzyka, takie jak cukrzyca czy nadciśnienie. W związku z tym, pacjenci powinni być objęci regularnym monitorowaniem funkcji nerek z uwzględnieniem oznaczenia stężenia kreatyniny w surowicy krwi wraz z parametrem GFR (wskaźnik filtracji kłębuszkowej. 

Leczenia nowotworów nerki może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zaburzeń metabolicznych, takich jak: nadciśnienie i cukrzyca, dlatego zaleca się również regularną ocenę sercowo-naczyniowych czynników ryzyka.

Zdrowie po leczeniu nowotworu to nie tylko ciało – wsparcie psychiczne

Po leczeniu nowotworu pacjenci mogą też borykać się z różnorodnymi trudnościami psychologicznymi, takimi jak stres, lęk czy depresja. Często chorzy czują się niepewnie, obawiając się nawrotu choroby, dlatego wsparcie psychospołeczne odgrywa kluczową rolę w powrocie do zdrowia. Istotną rolę w tym procesie odgrywają: terapia psychologiczna i grupy wsparcia. Dzięki nim pacjenci mogą nauczyć się radzić sobie z negatywnymi emocjami związanymi z chorobą.

Gdzie szukać pomocy? Organizacje wspierające pacjentów z rakiem nerki

W Polsce istnieją stowarzyszenia pacjentów i fundacje wspierające chorych z nowotworami nerki: 

[1] Wojciechowska U, Barańska K, Miklewska M, Didkowska JA. Cancer incidence and mortality in Poland in 2020. Nowotwory. Journal of Oncology 2023;73(3):129-145. DOI: https://doi.org/10.5603/NJO.2023.0026
[2] Wysocki PJ, Chłosta P, Chrzan R, Czech AK, Gronostaj K, Konopka K, Krzakowski M, et. al. Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w raku nerkowokomórkowym – aktualizacja. Onkol Prakt Klin Edu 2022;8(6):424-457. https://journals.viamedica.pl/onkologia_w_praktyce_klin_edu/article/view/90277