Epidemiologia

Raki skóry stanowią niejednolitą grupę nowotworów: najczęściej występującym jest rak podstawnokomórkowy (ang. basal cell carcinoma, BCC), stanowiący 80% raków skóry, a następnie rak kolczystokomórkowy (ang. squamous cell carcinoma, SCC), który obejmuje 15–20% obserwowanych przypadków. Inne postacie raków skóry są znacznie rzadsze i razem nie przekraczają 2% wszystkich zachorowań.

Zachorowalność w Polsce — dane statystyczne

Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów (KRN) w 2022 roku odnotowano w Polsce 15 716 nowych przypadków niebarwnikowych raków skóry (7 506 wśród mężczyzn i 8 210 wśród kobiet), co stanowiło odpowiednio 8,36% i 8,97% wszystkich zachorowań na choroby nowotworowe. Jednak, w rzeczywistości liczba ta może być znacznie wyższa, ze względu na znaczne niedoszacowanie,  wynikające z niepełnej sprawozdawczości. Tę rozbieżność dobrze obrazują dostępne dane dotyczące surowego współczynnika zachorowalności — KRN wskazuje, że w 2019 roku wynosił on 38,26 na 100 tys. osób, a w badaniach powołujących się na dane Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) liczba ta wynosi nawet 180 na 100 tys. osób. Na tej podstawie eksperci szacują, że rzeczywista liczba pacjentów może nawet przekraczać 50 tys. rocznie.

Niezależnie od problemów z raportowaniem zachorowań, uważa się, że niebarwnikowe nowotwory złośliwe skóry są jednymi z najczęściej występujących nowotworów złośliwych, co roku stanowiąc nawet 1/3 wszystkich zachorowań na choroby onkologiczne. Szacuje się, że od początku XXI wieku, liczba rozpoznawanych raków skóry stale wzrastała. W latach 2005–2014 obserwowano co roku nawet 5–7% zachorowań więcej. Następnie wielkość zmiany zmalała, po 2014 roku nie przekraczając 2% rocznie.

Kto choruje najczęściej?

Złośliwe nowotwory skóry najczęściej występują u osób należących do rasy kaukaskiej (do której zalicza się większość mieszkańców Polski). W tej populacji ryzyko zachorowania na dowolny z tych nowotworów w ciągu całego życia przekracza 20%. Jednocześnie wzrasta ono wraz z wiekiem. Chociaż raki skóry sporadycznie są diagnozowane również u dzieci i młodych dorosłych, to większość zachorowań występuje głównie u osób dorosłych. Około 80% zachorowań ma miejsce u osób powyżej 55. roku życia, a najwięcej przypadków rozpoznawanych jest po 80. roku życia. 

[1] Ciążyńska M, Kamińska-Winciorek G, Lange D, et al. The incidence and clinical analysis of non-melanoma skin cancer. Sci Rep 2021:11, 4337. https://doi.org/10.1038/s41598-021-83502-8
[2] Hu W, Fang L, Ni R, et al. Changing trends in the disease burden of non-melanoma skin cancer globally from 1990 to 2019 and its predicted level in 25 years. BMC Cancer 2022:22, 836. https://doi.org/10.1186/s12885-022-09940-3
[3] Rutkowski P, Dolecki K, Dudzisz-Śledź M, Jeziorski A, Kamińska-Winciorek G, et al. Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka skóry (wersja 2) [Inetrnet]. 2024 [15.03.2025]. https://nio.gov.pl/wp-content/uploads/2025/01/Wytyczne-raki-skory_aktualizacja_31.12.2024r_v2.pdf