Epidemiologia

Rak trzonu macicy to jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych u kobiet. W Polsce zajmuje czwarte miejsce pod względem liczby nowych zachorowań i jest najczęstszym nowotworem żeńskich narządów rozrodczych (po wyłączeniu raka piersi). Co roku rozpoznaje się go u ponad 6 tysięcy kobiet, najczęściej po 50. roku życia. Celem tego artykułu jest przedstawienie aktualnych danych dotyczących zachorowalności i umieralności na raka endometrium w Polsce, a także omówienie najważniejszych trendów epidemiologicznych z ostatnich lat.

Trendy zachorowalności w ostatniej dekadzie

W latach 2013–2022 stwierdzano średnio ponad 6 tys. nowych zachorowań rocznie, co oznacza, że każdego roku raka endometrium stwierdzano u jednej na około 3,3 tys. kobiet. W tym okresie obserwowano niewielkie zmiany w odniesieniu do liczby nowodiagnozowanych pacjentek. Niewielkie zachwianie trendu wystąpiło w 2020 roku, a odnotowany spadek zachorowań najprawdopodobniej był związany z pandemią COVID-19 i wynikającymi z niej utrudnieniami w dostępie do opieki zdrowotnej.

Charakterystyka demograficzna pacjentek

Rak trzonu macicy najczęściej występuje u kobiet po menopauzie, przede wszystkim pomiędzy 55. a 70. rokiem życia. Niemal 93% zachorowań stwierdza się u kobiet w wieku powyżej 50. roku życia, a ponad 70% dotyczy kobiet w wieku 60 lat i starszych. Zachorowania przedmenopauzalne stanowią około 10–15% wszystkich przypadków, a u kobiet przed 40. rokiem życia występują incydentalnie, dotycząc mniej niż 2% wszystkich pacjentek.

Umieralność i rokowanie

Pomimo stosunkowo wczesnego rozpoznawania choroby, całkiem dobrego rokowania i względnie dużej skuteczności leczenia, liczba zgonów w Polsce nadal przewyższa średnią europejską. W latach 2013–2022 nowotwór złośliwy endometrium odpowiadał za ponad 1,6 tys. zgonów rocznie (średnio 1 643), co oznacza, że był on przyczyną zgonu jednej na około 12 tys. kobiet. Tym samym rak trzonu macicy zajmował 7. miejsce w klasyfikacji nowotworowych przyczyn zgonów u kobiet .

[1] Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy. Raport otwarcia Narodowej Strategii Onkologicznej [Internet].  Warszawa: Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy. 2021 [06.12.2024]. https://nio.gov.pl/wp-content/uploads/2024/01/Raport-otwarcia-Narodowej-Strategii-Onkologicznej-22.02.2022r.pdf
[2] Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy. Wpływ pandemii Covid-19 na system opieki onkologicznej. Raport 2021  [Internet].  Warszawa: Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy. 2021 [06.12.2024]. 
[3] Wojciechowska U, Barańska K, Miklewska M, Didkowska JA. Cancer incidence and mortality in Poland in 2020. Nowotwory. Journal of Oncology 2023;73(3):129-145. DOI: https://doi.org/10.5603/NJO.2023.0026