Epidemiologia

Rak piersi to najczęściej diagnozowany nowotwór złośliwy u kobiet na całym świecie. Jednak może również występować u mężczyzn — choć zdarza się to rzadko. Tekst opisuje, jak często występuje rak piersi, kogo najczęściej dotyka, w jakim wieku najczęściej się go rozpoznaje oraz jakie są statystyki dotyczące zgonów z jego powodu.
 

Rak piersi — jeden z najczęstszych nowotworów na świecie

Nowotwór złośliwy gruczołu sutkowego jest jednym z najpowszechniej występujących nowotworów na świecie. Wśród kobiet jest najczęściej diagnozowanym rakiem oraz najczęstszą przyczyną zgonów wywołanych chorobą onkologiczną — szacuje się, że w 2022 roku zachorowało 2,3 mln kobiet (24% wszystkich rozpoznań nowotworowych), a 670 tys. zmarło z jego powodu (15% wszystkich zgonów wywołanych chorobą onkologiczną).

 

Mapa świata z zaznaczonymi obszarami o najwyższych wskaźnikach zachorowalności na raka piersi, tj. Ameryka Północna, Europa Zachodnia, Australia, Japonia, i umieralności, tj. Afryka, Ameryka Południowa, Karaiby, Azja Zachodnia i Południowo-Wschodnia.

 

Zachorowalność na raka piersi w Polsce — rosnące wyzwanie zdrowotne

Rak piersi może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn, choć u kobiet występuje nieporównywalnie częściej. W Polsce jest to najpowszechniejszy nowotwór wśród kobiet, notowany ponad dwukrotnie częściej niż drugi w kolejności rak płuca. U mężczyzn natomiast należy do rzadziej rozpoznawanych nowotworów. W latach 2013–2022 w Polsce rejestrowano średnio 19,4 tys. nowych przypadków raka piersi rocznie, z czego aż 99,2% diagnozowano u kobiet (około 19,25 tys. rocznie). U mężczyzn notowano średnio tylko 149 zachorowań rocznie. Oznacza to, że raka piersi każdego roku rozpoznawano u około jednej na 1 tys. kobiet i jednego na 125 tys. mężczyzn.

Na przestrzeni lat coroczna liczba nowych zachorowań na nowotwór złośliwy piersi u kobiet charakteryzowała się niewielkim, ale stałym trendem wzrostowym (z wyjątkiem spadku w 2020 związanego prawdopodobnie z ograniczeniami w dostępie do opieki zdrowotnej wywołanymi pandemią COVID-19). Obecnie wśród kobiet odnotowuje się ponad 21 tys. nowych zachorowań rocznie. W przypadku mężczyzn rak piersi niezmiennie pozostaje chorobą występującą sporadycznie.

 
Zachorowania na raka piersi w 2022 w zależności od wieku
 

W 2022 grupie wiekowej do 35 roku życia odnotowano 391 zachorowań na raka piersi (1,8% wszystkich przypadków), w grupie wiekowej 35–49 lat były 4 227 zachorowania (19,6%), w grupie 50–69 lat — 10 486 zachorowań (48,7%), a powyżej 70 roku życia — 6 450 chorych (29,9%).

 

Kiedy najczęściej chorujemy?

Istotny wpływ na zachorowanie ma wiek. Chociaż choroba najczęściej dotyczy kobiet po menopauzie, to coraz częściej diagnozowana jest poniżej 40. roku życia. Nowotwór piersi zazwyczaj stwierdzany jest u osób w starszym wieku — mediana wieku zachorowania u kobiet wynosi 63 lata, a u mężczyzn jest nawet wyższa i wynosi 68 lat. Najwcześniejsze przypadki są zazwyczaj diagnozowane około 25. roku życia, ale rak piersi występuje także u jeszcze młodszych pacjentek (około 0,1% zachorowań przypada w tej grupie wiekowej). Jednocześnie aż 19% zachorowań stwierdza się między 30. a 50. rokiem życia. Potem zachorowalność systematycznie wzrasta, a najwięcej rozpoznań raka piersi odnotowywanych jest u kobiet w wieku 50–69 lat.

 

[1] Ferlay J, Ervik M, Lam F, Laversanne M, Colombet M, Mery L, Piñeros M, Znaor A, Soerjomataram I, Bray F. Global Cancer Observatory: Cancer Today [Internet]. Lyon: International Agency for Research on Cancer; 2024 [27.01.2024]. https://gco.iarc.fr/today.
[2] World Health Organisation. Breast Cancer. Fact sheet [Internet]. New York: World Health Organisation; 2024 [28.09.2024]. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/breast-cancer. 
[3] Wojciechowska U, Barańska K, Miklewska M, Didkowska JA. Cancer incidence and mortality in Poland in 2020. Nowotwory. Journal of Oncology 2023;73(3):129-145. DOI: https://doi.org/10.5603/NJO.2023.0026
[4] Didkowska J, Wojciechowska U. Nowotwory piersi w Polsce i Europie—populacyjny punkt widzenia. Nowotwory. Journal of Oncology. 2013;63(2):111-8.