Objawy raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy często, zwłaszcza na początku, nie daje żadnych objawów. Z tego powodu wiele kobiet nie wie, że choruje. Symptomy, jeśli się pojawią, łatwo pomylić z innymi dolegliwościami. W tym tekście dowiesz się: jakie objawy mogą świadczyć o raku szyjki macicy, jakie są rodzaje tego nowotworu I dlaczego tak ważna jest szybka diagnoza i profilaktyka.

Jakie objawy mogą świadczyć o raku szyjki macicy?

Rak szyjki macicy na żadnym z etapów swojego rozwoju nie daje charakterystycznych objawów klinicznych. Zależą one od stopnia zaawansowania nowotworu i często mogą być mylone z innymi chorobami. We wczesnym stopniu zaawansowania może on przebiegać bezobjawowo. Dlatego tak ważne są systematyczne badania profilaktyczne obejmujące badanie cytologiczne, które pozwala na wykrycie bardzo wczesnych zmian (w tym przednowotworowych) w obrębie szyjki macicy.

Co powinno niepokoić?

U części chorych we wczesnym stadium choroby mogą występować następujące objawy:

• krwawienia lub plamienia międzymiesiączkowe,
• obfitsze niż zwykle miesiączki,
• plamienia podczas lub po stosunku,
• upławy.

Pierwszym objawem złośliwego raka szyjki macicy jest zazwyczaj nietypowe krwawienie z dróg rodnych, często pojawiające się po stosunku seksualnym. Może ono współwystępować z przezroczystymi lub cuchnącymi upławami. Ból w obrębie miednicy pojawia się dopiero w wyższych stopniach zaawansowania choroby. Natomiast u pacjentek z zaawansowaną chorobą może pojawić się krew w moczu lub nietrzymanie moczu spowodowane przetoką wynikającą z naciekania guza na pęcherz. W przypadku dużych guzów dochodzi do naciskania na odbytnicę, które prowadzi do zaparć.

W zaawansowanych stadiach choroby występują:

• dolegliwości bólowe brzucha,
• ból występujący w trakcie stosunku,
• upławy (ropne, cuchnące),
• obrzęki kończyn dolnych,
• ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej,
• krwiomocz,
• trudności w oddawaniu moczu lub stolca.

Typy raka szyjki macicy – co warto wiedzieć?

W obrębie szyjki macicy dominują dwa typy histologiczne raka inwazyjnego: płaskonabłonkowy (carcinoma planoepitheliale) – ok. 85% i gruczołowy (adenocarcinoma) ok. 13%. Pozostałe to raki mieszane, nowotwory mezenchymalne i przerzutowe. Rak gruczołowy zazwyczaj występuje u kobiet młodszych i wiąże się z gorszym rokowaniem.

Nietypowe objawy, które mogą być sygnałem choroby

W przypadku drobnokomórkowego raka neuroendokrynnego – stanowiącego ok. 2% wszystkich przypadków raka szyjki macicy – mogą występować:

• zespoły paraneoplastyczne — zespoły objawów i zaburzeń, które występują u pacjentów onkologicznych, ale nie są spowodowane bezpośrednio przez guz nowotworowy czy zmiany przerzutowe,
• zespół Cushinga — objawy (przede wszystkim przyrost masy ciała w obszarze tułowia I twarzy) wynikające z podwyższonego poziomu kortyzolu we krwi,
• hiperkalcemia — zbyt wysokie stężenie wapnia we krwi,
• zaburzenia neurologiczne — choroby wynikające z nieprawidłowego działania układu nerwowego.

[1] Cohen PA, Jhingran A, Oaknin A, Denny L. Cervical cancer. The Lancet (British edition). 2019;393(10167):169–82.
[2] DeVita VT, Lawrence TS, Rosenberg SA. Devita, Hellman, and Rosenberg's cancer : principles and practice of oncology. Twelfth edition. Philadelphia: Wolters Kluwer; 2023.